Czy każdy potrzebuje terapii? 5 sygnałów, że warto sięgnąć po pomoc
Pomimo rozwoju nauki i łatwego dostępu do informacji nadal można spotkać się z mitem, że psychoterapia skierowana jest wyłącznie do osób zmagających się z poważnym kryzysem życiowym lub diagnozą psychiatryczną. To się jednak zmienia. Obecnie coraz więcej osób korzysta z psychoterapii, by lepiej zrozumieć siebie, nauczyć się skutecznie regulować emocje czy zatrzymać powtarzające się schematy. Faktem jest również to, że nie każdy psychoterapii potrzebuje. Skąd zatem wiedzieć, kiedy jest odpowiedni moment na wizytę u specjalisty?
Terapia nie musi być ostatnią deską ratunku
Wciąż pokutuje przekonanie, że po pomoc psychologiczną sięga się dopiero wtedy, gdy „już naprawdę nie daje się rady”. Tymczasem psychoterapia może być narzędziem profilaktycznym, sposobem na zadbanie o zdrowie psychiczne, zanim problemy się nasilą. Badania pokazują, że osoby korzystające z terapii nie tylko szybciej wracają do równowagi po trudnych doświadczeniach, ale też rzadziej doświadczają poważnych kryzysów emocjonalnych (APA, 2022).
Nie każdy potrzebuje terapii w danym momencie życia, ale każdy może z niej skorzystać. Poniżej znajdziesz 5 sygnałów, które mogą świadczyć o tym, że warto rozważyć spotkanie z psychologiem lub psychoterapeutą.
-
Emocje przytłaczają lub są trudne do zrozumienia
Jeśli często czujesz napięcie, smutek, złość lub lęk, ale trudno Ci uchwycić ich przyczynę, to ważny sygnał, którego nie warto ignorować. Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT) pomaga nauczyć się rozpoznawania i regulowania emocji w bardziej świadomy i wspierający sposób. Zamiast je tłumić lub unikać można się im przyjrzeć i zrozumieć ich funkcję. Już kilka spotkań ze specjalistą pozwala nauczyć się swobodnego rozpoznawania emocji, zrozumieć, co jest czynnikiem wywołującym lub co nasila stres i jak sobie z nim radzić.
-
Powtarzające się schematy w relacjach lub zachowaniu
Kiedy po raz kolejny pojawia się ten sam konflikt w relacji albo znów odkładasz rzeczy na ostatnią chwilę, mimo że obiecywałeś_aś sobie inaczej, to może świadczyć o nieuświadomionych schematach działania, które wpływają na codzienne funkcjonowanie. Terapia indywidualna pozwala dotrzeć do źródła tych schematów i rozpocząć realną zmianę. Badania sugerują, że praca nad schematami zachowań w terapii zwiększa poczucie sprawczości i satysfakcji z życia (Young, 2019).
-
Problemy ze snem, koncentracją, apetytem
Ciało często sygnalizuje to, czego psychika nie potrafi jeszcze nazwać. Przewlekłe zmęczenie, trudności z koncentracją, bezsenność czy brak apetytu to częste objawy stresu lub przeciążenia psychicznego. W takich sytuacjach rozmowa z psychologiem może być pierwszym krokiem do odzyskania równowagi. Według badań nawet krótkoterminowa terapia może poprawić jakość snu i zmniejszyć poziom stresu (Harvard Health, 2021).
-
Uczucie „odklejenia” lub brak sensu
Zdarza się, że mimo braku wyraźnych problemów, pojawia się uczucie wewnętrznej pustki, oderwania od siebie, życia „na autopilocie”. To również moment, w którym warto rozważyć psychoterapię. Terapia poznawczo-behawioralna pomaga odzyskiwać kontakt ze sobą, swoimi wartościami i tym, co naprawdę ważne. Przykład: osoby po terapii często podkreślają, że lepiej rozumieją swoje potrzeby i potrafią wyznaczać granice.
-
Potrzeba głębszego zrozumienia siebie
Nie trzeba doświadczać kryzysu, by skorzystać z pomocy psychologicznej. Dla wielu osób psychoterapia to przestrzeń na rozwój osobisty, eksplorację przekonań, wartości i mechanizmów działania. Jeśli czujesz, że chcesz lepiej poznać siebie jest to wystarczający powód. Rozwój osobisty i samoświadomość są coraz częściej wymieniane jako główne motywacje do rozpoczęcia terapii (CBOS, 2023).
Podsumowanie: Czy każdy potrzebuje psychoterapii?
Nie każda osoba w różnych momentach życia potrzebuje psychoterapii. Ale każdy ma prawo po nią sięgnąć, niezależnie od tego, czy doświadcza kryzysu, czy po prostu chce nauczyć się skuteczniejszego dbania o siebie. Jeśli któryś z powyższych punktów szczególnie do Ciebie przemawia, być może to dobry moment, by spróbować.
Psychoterapia to nie znak słabości, tylko troski o siebie i inwestycja w lepszą jakość życia.
Bibliografia:
American Psychological Association. (2022). Summary of the clinical practice guideline for the treatment of depression across three age cohorts. American Psychologist, 77(6), 770–780. https://doi.org/10.1037/amp0000904
Hofmann, S. G., Asnaani, A., Vonk, I. J., Sawyer, A. T., & Fang, A. (2012). The Efficacy of Cognitive Behavioral Therapy: A Review of Meta-analyses. Cognitive Therapy and Research, 36(5), 427–440. https://doi.org/10.1007/s10608-012-9476-1
British Psychological Society. (2021). The effectiveness of psychological therapies. https://www.bps.org.uk/news/better-sleep-reduces-feelings-depression-anxiety-and-stress-study-shows
Harvard Health Publishing. (2024). Cognitive behavioral therapy: How does CBT work? https://www.health.harvard.edu/topics/sleep
